Γενικοί κανονισμοί λειτουργίας

1. Φοίτηση στο ΠΣΕ "Επιστήμες και Πολιτισμός"

Ο ακαδημαϊκός χρόνος αρχίζει το Σεπτέμβριο και τελειώνει τον Ιούνιο. Μέσα σ' αυτό το διάστημα γίνονται οι παραδόσεις των μαθημάτων, τα εργαστήρια και οι εξετάσεις. Κάθε ακαδημαϊκός χρόνος αποτελείται από τρεις περιόδους.

o1η περίοδος: Οκτώβριος - Νοέμβριος - Δεκέμβριος
o2η περίοδος: Ιανουάριος - Φεβρουάριος - Μάρτιος
o3η περίοδος: Απρίλιος - Μάιος - Ιούνιος

Ο χρόνος φοίτησης στο πρόγραμμα, για τους φοιτητές που αποσκοπούν στη λήψη πτυχίου, διαρκεί το ελάχιστο τέσσερα χρόνια. Ένας φοιτητής περατώνει τις σπουδές του που αποσκοπούν στην απόκτηση πτυχίου, όταν έχει επιτύχει σε τριάντα έξι (36) συνολικά μαθήματα.


Εκτός από την πλήρη φοίτηση, η οποία οδηγεί στο πτυχίο, το πρόγραμμα προσφέρει και τη δυνατότητα παρακολούθησης ενός περιορισμένου κύκλου μαθημάτων (π.χ. μαθήματα της κατεύθυνσης ηλεκτρονικών υπολογιστών) είτε για λόγους ενημέρωσης και επιμόρφωσης είτε για λόγους επαγγελματικής αξιοποίησης των γνώσεων που θα αποκτηθούν, ή τέλος για λόγους διεύρυνσης των γνώσεων που απέκτησε σπουδάζοντας σε αλλο τμήμα ΑΕΙ ή ΤΕΙ. Για την παρακολούθηση θα χορηγείται αντίστοιχη βεβαίωση. Για αυτούς τους φοιτητές (μερικής φοίτησης), ο χρόνος σπουδών είναι συνάρτηση του αριθμού των μαθημάτων που ενδιαφέρονται να παρακολουθήσουν όπως και των ακαδημαϊκών περιόδων κατά τη διάρκεια των οποίων προσφέρονται τα μαθήματα αυτά.


Κάθε φοιτητής είναι υποχρεωμένος να συμμετέχει κατά τη διάρκεια των σπουδών του κανονικά και ουσιαστικά στην εκπαιδευτική διαδικασία, όπως αυτή ορίζεται από το νόμο και τις αποφάσεις των οργάνων του πανεπιστημίου και του κανονισμού λειτουργίας του προγράμματος. Ένας φοιτητής που δεν έχει περάσει κανένα μάθημα κατά τη διάρκεια τεσσάρων συνεχόμενων περιόδων διαγράφεται αυτόματα από το πρόγραμμα σπουδών. Επίσης, εάν σε ένα εργαστηριακό μάθημα ένας φοιτητής σημειώσει απουσίες πάνω από 50% τότε θεωρείται ότι απέτυχε στο μάθημα αυτό.


Μετά την απόκτηση του πτυχίου του ένας φοιτητής του προγράμματος μπορεί να κάνει αίτηση για να συνεχίσει τη φοίτησή του ως φοιτητής μερικής φοίτησης, με αντικειμενικό σκοπό να πάρει βεβαίωση ότι παρακολούθησε μια δεύτερη κατεύθυνση. Στην περίπτωση αυτή θεωρείται ότι έχει επιτύχει σε όλα εκείνα τα μαθήματα της κατεύθυνσης στα οποία εξετάστηκε με επιτυχία κατά τη διάρκεια της φοίτησής του για την απόκτηση του πτυχίου.

2. Πρόγραμμα μαθημάτων (γενικά)

2.1 Μαθήματα του προγράμματος

Τα μαθήματα του προγράμματος χωρίζονται σε υποχρεωτικά και επιλογής. Ο αριθμός των υποχρεωτικών μαθημάτων είναι δεκαεπτά (17). Επομένως, ένας φοιτητής για να τελειώσει με επιτυχία το πρόγραμμα και να πάρει πτυχίο πρέπει να επιτύχει, επιπλέον των υποχρεωτικών, και σε δεκαεννέα (19) μαθήματα επιλογής. Η επιτροπή σπουδών έχει το δικαίωμα, για λόγους καθαρά ακαδημαϊκούς και ομαλής ροής του προγράμματος, να μεταθέσει ένα μάθημα επιλογής από μία περίοδο σε μία άλλη.

Επίσης, ένας μικρός αριθμός μαθημάτων επιλογής, τα οποία υπάρχουν στον αρχικό σχεδιασμό του προγράμματος, δεν εντάσσονται στο πρόγραμμα σπουδών σε μία συγκεκριμένη περίοδο. Η διδασκαλία των μαθημάτων αυτών όπως και η ένταξή τους σε μια συγκεκριμένη περίοδο θα αποφασίζεται κάθε φορά ανάλογα με το ενδιαφέρον των φοιτητών και τις δυνατότητες του προγράμματος.

2.2 Δηλώσεις μαθημάτων

Σε κάθε περίοδο οι φοιτητές που δεν οφείλουν μαθήματα προηγούμενων περιόδων μπορούν να πάρουν τρία το πολύ μαθήματα. Εάν ένας φοιτητής οφείλει μαθήματα περασμένων περιόδων, τότε ο μέγιστος αριθμός μαθημάτων που μπορεί να δηλώσει σε μία περίοδο είναι πέντε. Η αρίθμηση των μαθημάτων αυτών αρχίζει από τα χρονικά παλαιότερα οφειλόμενα μαθήματα. Τα μαθήματα που προαναφέρθηκαν μπορεί να είναι είτε από αυτά που προσφέρονται στην τρέχουσα περίοδο του έτους σπουδών ενός φοιτητή είτε μαθήματα επιλογής άλλων περιόδων χρονικά αντίστοιχων με την περίοδο που διανύεται. Η αντιστοιχία των περιόδων είναι 1η-4η-7η-10η, 2η-5η-8η-11η και 3η-6η-9η-12η. Οι δηλώσεις των μαθημάτων επιλογής είναι δυνατόν να αρχίσουν ένα μήνα πριν την έναρξη της περίοδο στη οποία είναι ενταγμένο το μάθημα (γα την καλύτερη προετοιμασία του), και τελειώνουν οριστικά δύο εβδομάδες μετά την έναρξη διδασκαλίας του μαθήματος. Οι δηλώσεις μαθημάτων προηγούμενων περιόδων δεν δεσμεύουν τους φοιτητές στις νέες τους δηλώσεις.

2.3 Εξετάσεις

Στο τέλος της κάθε περιόδου οι φοιτητές εξετάζονται στο σύνολο των μαθημάτων της περιόδου αυτής. Το πρόγραμμα εξετάσεων κάθε περιόδου καταρτίζεται από επιτροπή και οι εξετάσεις διαρκούν μία εβδομάδα. Το Σεπτέμβριο κάθε χρόνου οι φοιτητές εξετάζονται στα μαθήματα στα οποία απέτυχαν κατά τη διάρκεια των τριών περιόδων του ακαδημαϊκού χρόνου που πέρασε. Έτσι, κάθε φοιτητής εξετάζεται συνολικά δύο φορές σε κάθε μάθημα πριν θεωρηθεί ότι απέτυχε σ' αυτό κατά τη διάρκεια ενός ακαδημαϊκού χρόνου. Η βαθμολογία κάθε φοιτητή σε κάθε μάθημα καθορίζεται από τον διδάσκοντα, ο οποίος υποχρεούται να οργανώσει κατά την κρίση του γραπτές ή προφορικές εξετάσεις ή να στηριχθεί σε γραπτές εργασίες ή εργαστηριακές ασκήσεις.

3. Κατευθύνσεις σπουδών

Το πρόγραμμα προσφέρει τρεις κατευθύνσεις σπουδών. Για κάθε κατεύθυνση ορίζεται, με απόφαση της Γ.Σ. ένας επιστημονικός υπεύθυνος. Οι κατευθύνσεις αυτές είναι οι εξής: Ηλεκτρονικοί υπολογιστές και εφαρμογές τους (ΗΥΕ)

oΕπιστήμες περιβάλλοντος (ΕΠ)
oΓενική κατεύθυνση (ΓΚ)

Κάθε κατεύθυνση αποτελείται από δέκα (10) τουλάχιστον συγγενή μαθήματα, τα οποία μπορεί να είναι είτε υποχρεωτικά είτε επιλογής. Ένα μάθημα όμως είναι δυνατόν να μην ανήκει σε καμία κατεύθυνση. Ως μάθημα κατεύθυνσης μπορεί επίσης να θεωρηθεί η εκπόνηση μιας ή περισσοτέρων Διπλωματικών Εργασιών (ΔΕ) ή η συμμετοχή σε μαθήματα αυτομελέτης. Οι ΔΕ εκπονούνται κατά το τέταρτο έτος σπουδών. Είναι πάντως δυνατόν ο υπεύθυνος μιας κατεύθυνσης να ζητήσει από τους φοιτητές οι οποίοι έχουν επιλέξει την κατεύθυνση αυτή την παρακολούθηση ενός μαθήματος το οποίο, αν και τυπικά δεν ανήκει στην κατεύθυνση, εν τούτοις κρίνεται αναγκαίο για την πληρέστερη ενημέρωσή τους. Κάθε φοιτητής δηλώνει με την έναρξη του δεύτερου έτους σπουδών την κατεύθυνση την οποία θέλει να ακολουθήσει.

Ένας φοιτητής έχει πάντως τη δυνατότητα να μην ακολουθήσει καμία συγκεκριμένη κατεύθυνση. Στην περίπτωση αυτή για τη λήψη πτυχίου συμπληρώνει τον αριθμό των τριάντα έξι μαθημάτων από τα υποχρεωτικά μαθήματα του προγράμματος και από τα επιλογής μαθήματα γενικής μόρφωσης ή τα μαθήματα διαφόρων κατευθύνσεων. Ένας τέτοιος φοιτητής θεωρείται ότι ακολουθεί τη γενική κατεύθυνση.

Στο πρακτικό επίπεδο, η διδασκαλία ενός μαθήματος, αλλά και η υλοποίηση μιας από τις παραπάνω κατευθύνσεις στο σύνολό της, είναι δυνατόν να ανασταλεί για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, μετά από τεκμηριωμένη εισήγηση και απόφαση των αρμόδιων οργάνων, για λόγους οι οποίοι έχουν σχέση με τις οικονομικές δυνατότητες του προγράμματος. Αντίθετα, εάν οι συνθήκες το απαιτήσουν (ενδιαφέρον των φοιτητών, συνθήκες στην αγορά εργασίας κ.τ.λ.) είναι δυνατή η εισαγωγή νέων μαθημάτων είτε ενταγμένων σε μία κατεύθυνση είτε γενικής μόρφωσης. Ειδικά για την κατεύθυνση των ΗΥ και λόγω του περιορισμένου αριθμού των φοιτητών που μπορούν να ασκηθούν στο εργαστήριο των ΗΥ (μέχρι 25 φοιτητές) η επιλογή των φοιτητών θα γίνεται σύμφωνα με ακαδημαϊκά κριτήρια, όπως για παράδειγμα οι προηγούμενες επιδόσεις στα μαθήματα ΗΥ ή οι επιδόσεις σε μαθήματα θετικής κατεύθυνσης.

Η κατεύθυνση την οποία ακολούθησε ένας φοιτητής θα δηλώνεται από το πρόγραμμα στο πτυχίο του ή στη βεβαίωση που θα πάρει στο τέλος των σπουδών του, μέσα στις δυνατότητες που παρέχει το αντίστοιχο νομικό πλαίσιο. Τα μαθήματα τα οποία συγκροτούν κάθε μία από τις δύο ειδικές κατευθύνσεις του προγράμματος είναι τα εξής:

Α. Ηλεκτρονικοί Υπολογιστές και εφαρμογές τους (ΗΥΕ)

Στα πλαίσια του ΠΣΕ οι φοιτητές παρακολουθούν ένα γενικό κύκλο σπουδών που απαρτίζεται από βασικά μαθήματα θετικών επιστημών όπως Μαθηματικά, Φυσική, Χημεία, Πληροφορική, Βιολογία, Αστρονομία και Ιστορία των Επιστημών. Ένας από τους σκοπούς του προγράμματος είναι η παροχή ειδικών γνώσεων σε κλάδους τεχνολογικών εφαρμογών των θετικών επιστημών και η διασύνδεση των θετικών επιστημών με κλάδους ανθρωπιστικών και κοινωνικών επιστημών τόσο σε θεωρητικό αλλά κυρίως σε πρακτικό επίπεδο.

Σήμερα σε παγκόσμιο επίπεδο παρατηρείται μια έξαρση εφαρμογών πληροφορικής σε όλες γενικώς τις επιστήμες αλλά και σε όλους σχεδόν τους τομείς της καθημερινής ζωής. Η ανάπτυξη νέων τεχνολογιών, των μέσων επικοινωνίας και του διαδικτύου προσφέρουν πολλές δυνατότητες πραγματοποίησης του σκοπού του ΠΣΕ από τους αποφοίτους που θα είναι καλά καταρτισμένοι και σε θέματα υπολογιστών και ειδικότερα σε θέματα που έχουν άμεση σχέση με το διαδίκτυο και τις εφαρμογές του.

Είναι προφανές ότι, στα χρονικά πλαίσια και με τον αριθμό των μαθημάτων που αντιστοιχούν στις κατευθύνσεις, δεν είναι δυνατόν να γίνει μια πλήρης κατάρτιση στην πληροφορική. Έτσι η κατεύθυνση ΗΥΕ αποσκοπεί στο να καταρτίσει επαρκώς τους φοιτητές που θα την επιλέξουν σε θέματα "προγραμματισμού του διαδικτύου". Ο όρος αυτός θα πρέπει να αποσαφηνιστεί. Σκοπός της κατεύθυνσης δεν είναι να βγάλει επιστήμονες πληροφορικής με αυξημένες δυνατότητες προγραμματισμού σε διάφορα πεδία εφαρμογών. Σκοπός της κατεύθυνσης είναι να καταρτίσει τους φοιτητές ώστε να έχουν τις βασικές γνώσεις για να μπορούν να υλοποιήσουν και να διαχειριστούν εφαρμογές σε σχέση με το διαδίκτυο.

Το διαδίκτυο είναι ένα παγκόσμιο δίκτυο υπολογιστών με μια πληθώρα εφαρμογών όπως σχεδίαση και παρουσίαση σελίδων HTML, μηχανές έρευνας, σύνδεση με βάσεις δεδομένων, διαφήμιση, ηλεκτρονικό εμπόριο, εξ' αποστάσεως εκπαίδευση κ.α. Τα απαραίτητα εργαλεία που χρειάζεται ο φοιτητής είναι βασικές γνώσεις υπολογιστών, δικτύων, δομών, βάσεων και προγραμματισμού αλλά και πιο ειδικές γνώσεις όπως γραφικά, πολυμέσα, επεξεργασία ήχου και εικόνας και γλώσσες προγραμματισμού όπως C/C++, HTML, JAVA, JAVASCRIPT, CGI. Τα μαθήματα αυτής της κατεύθυνσης είναι εκ της φύσεως του αντικειμένου εργαστηριακά. Στα πλαίσια αυτής λοιπόν της κατεύθυνσης προσφέρεται η παρακάτω σειρά μαθημάτων:

Εισαγωγή στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές Ι
Εφαρμογές μικροϋπολογιστών
Προχωρημένες εφαρμογές στους ηλεκτρονικούς υπολογιστές
Εισαγωγή στον προγραμματισμό
Μαθηματικά για υπολογιστές
Δομές δεδομένων
Αντικειμενοστραφής προγραμματισμός
Αρχιτεκτονική και οργάνωση υπολογιστών
Βάσεις δεδομένων
Πολυμέσα και εφαρμογές
Σχεδίαση και δημιουργία σελίδων HTML
Προγραμματισμός JAVA ή JAVASCRIPT
Γραφικά
Σχεδιαστική με υπολογιστή

Β. Επιστήμες περιβάλλοντος (ΕΠ)

Το πρόβλημα της υποβάθμισης ή της καταστροφής του φυσικού και πολιτιστικού περιβάλλοντος δεν είναι νέο, ποτέ όμως δεν είχε πάρει τις διαστάσεις τις οποίες έχει σήμερα. Ολόκληρος ο πλανήτης μας ρυπαίνεται και μολύνεται με τέτοιους ρυθμούς ώστε, πολλοί αμφιβάλλουν αν θα μπορέσει να διατηρηθεί η ζωή σ' αυτόν για πολύ μεγάλο ακόμη χρονικό διάστημα. Πράγματι, η αλόγιστη βιομηχανική και τεχνολογική ανάπτυξη των τελευταίων 130 ετών περίπου, συχνά συνοδεύτηκε από την καταστροφή σημαντικών οικοσυστημάτων και γενικότερα, από αρκετές δυσμενείς επιπτώσεις στο φυσικό και πολιτιστικό περιβάλλον (άνθρωπο, πανίδα, χλωρίδα, μνημεία).

Οι ανάγκες των σύγχρονων κοινωνιών για κατανάλωση ενέργειας και φυσικών πόρων, με στόχο την οικονομική και τεχνολογική ανάπτυξη, ώθησαν στην εξέλιξη των επιστημών του περιβάλλοντος, ιδιαίτερα τις τελευταίες 2-3 δεκαετίες. Μέχρι πρότινος ο περισσότερος κόσμος δεν είχε κατανοήσει την επιταχυνόμενη περιβαλλοντική καταστροφή, η οποία συντελείτο. Οι άνθρωποι απορροφημένοι από την επιδίωξη της υλικής ευμάρειας σε όλες τις ηπείρους, δεν παρατηρούσαν ότι ο αέρας που ανέπνεαν γινόταν ολοένα πιο ρυπαρός με ασυνήθιστες αποχρώσεις και οσμές, η ύπαιθρος γέμιζε απορρίμματα, το έδαφος δηλητηριαζόταν από φυτοφάρμακα, χημικά λιπάσματα και άλλες αφύσικες ουσίες, με τις οποίες οι καλλιεργητές προσπαθούσαν να αυξήσουν τη γεωργική απόδοση, βιάζοντας έτσι τη φύση. Οι θάλασσες, τα ποτάμια, οι λίμνες βρώμιζαν ημέρα με την ημέρα, με αποτέλεσμα το θάνατο της υδρόβιας ζωής και την υποβάθμιση φημισμένων τουριστικών περιοχών. Αποτέλεσμα των παραπάνω περιβαλλοντικών εξελίξεων ήταν τα πτηνά, τα άγρια ζώα και τα ψάρια συνεχώς να λιγοστεύουν και μάλιστα, ορισμένα είδη τους να εξαφανίζονται.

Καθώς, λοιπόν, η κατάσταση του περιβάλλοντος συνεχώς χειροτέρευε, οι σχετικοί με τη φύση επιστήμονες (οικολόγοι, μετεωρολόγοι, κλιματολόγοι, χημικοί, βιολόγοι, φυσικοί, φυσικογεωγράφοι, γεωλόγοι κλπ) άρχισαν να αναπτύσσουν κλάδους ειδικούς για τη μελέτη των φυσικοχημικών και βιολογικών διεργασιών και με τις αλληλεπιδράσεις τους, οι οποίες συντελούνται στο φυσικό περιβάλλον, καθώς και με μεθόδους διαχείρισης, προστασίας και αποκατάστασής του. Έτσι, στην κατεύθυνση "επιστημών περιβάλλοντος" του προγράμματος θα διδαχθούν αντικείμενα τα οποία σχετίζονται με τη φυσική και τη χημεία της ατμόσφαιρας, τη βιολογία, τη γεωλογία και τη φυσική γεωγραφία, τους φυσικούς πόρους, την ωκεανογραφία καθώς και με τις μεθόδους τις οποίες χρησιμοποιούν οι επιστήμες αυτές για την επίτευξη των στόχων τους. Πιστεύεται ότι, με το πρόγραμμα διδασκαλίας των αντικειμένων της κατεύθυνσης επιστημών περιβάλλοντος, οι φοιτητές θα αποκτήσουν μια αρκετά ολοκληρωμένη επιστημονική αντίληψη του περιβαλλοντικού προβλήματος, η οποία θα τους βοηθήσει ίσως για παραπέρα εξειδικευμένες περιβαλλοντικές σπουδές σε μεταπτυχιακό επίπεδο. Για την υλοποίηση της κατεύθυνσης προσφέρονται τα παρακάτω μαθήματα:

Φυσική της ατμόσφαιρας και μετεωρολογία
Γενική και φυσική κλιματολογία
Φυσική ωκεανογραφία
Φυσικοχημεία περιβάλλοντος
Περιβάλλον και ρύπανση
Γεωφυσική και σεισμολογία
Φυσικοί πόροι και ανανεώσιμες πηγές ενέργειας
Φυσικές καταστροφές
Βάσεις δεδομένων και διαχείριση περιβάλλοντος
Φυσική γεωγραφία και γεωμορφολογία
Σχεδιασμός βάσεων γεωγραφικών δεδομένων
Ρύπανση και σχεδιασμός προστασίας περιβάλλοντος
Υδρολογία και υδατικά οικοσυστήματα
Οικολογία τοπίου και βιοποικιλότητα
Τηλεπισκόπιση και εφαρμογές της
Οικολογικά μοντέλα και μαθηματική πληθυσμιακή οικολογία
Ραδιο-οικολογία
Ιατρική φυσική - Ακτινοδιαγνωστική
Εισαγωγή στη γεωλογία